چهارم شهریور سال‌گرد اعدام «بهروز آلخانی»، زندانی سیاسی کُرد است. وی در سال ۱۳۹۴ در زندان مرکزی ارومیه اعدام شد. شبکه حقوق بشر کردستان پیش‌تر جزئیاتی از روند بازداشت و پرونده‌سازی تا صدور و اجرای حکم اعدام و همچنین دفن مخفیانه و کشف پیکر این شهروند کُرد را جمع‌آوری و منتشر کرده بود که به مناسبت چهارمین سال‌گرد وی آن را بازنشر می‌کند.

چگونگی بازداشت و روند دادگاه


بهروز آلخانی، متولد ۱۳۶۳ و ساکن سلماس در تاریخ ۶ بهمن ۱۳۸۸ توسط نیروهای امنیتی وابسته به وزارت اطلاعات بازداشت و به بازداشتگاه این نهاد امنیتی در ارومیه منتقل شد. خانواده بهروز تا ۴ روز از سرنوشت فرزند خود هیچ اطلاعی نداشتند. روز ۱۰ بهمن‌، چند مامور امنیتی به منزل خانوادگی بهروز در شهر سلماس می‌روند و اقدام به بازرسی منزل می‌کنند. آنها در پاسخ به سوال خانواده در خصوص سرنوشت فرزندشان، می‌گویند بهروز به اتهام «حمل و مصرف مشروبات الکلی» بازداشت شده است.
بهروز آلخانی حدودا ۱۵ ماه در سلول‌ انفرادی بازداشتگاه‌های اداره اطلاعات ارومیه و خوی بدون حق تماس تلفنی و ملاقات حضوری با خانواده نگهداری شد و در این مدت به اتهام همکاری موثر با حزب حیات آزاد کردستان (پژاک) و ترور دادستان خوی مورد بازجویی قرار گرفت. بازجویان برای اخذ اعترافات اجباری او را به شدت شکنجه کردند اما وی هیچگاه اتهام مشارکت در ترور دادستان خوی را قبول نکرد.
پس از ۱۵ ماه این زندانی سیاسی ابتدا به قرنطینه زندان مرکزی ارومیه منتقل شد و به دستور اداره اطلاعات حدود چهار ماه اول را در سلول‌های انفرادی این بخش از زندان گذراند و سپس به بند زندانیان جرایم مواد مخدر انتقال یافت. بهروز آلخانی به دلیل تحمل ۱۹ ماه حبس انفرادی در شرایط سخت روحی قرار داشت و در زندان نیز با این محدودیت مواجه بود تا در مورد وضعیتش با دیگر زندانیان صحبت نکند. خانواده این زندانی سیاسی بعد از حدود ۱۹ ماه برای اولین بار از زمان بازداشت توانستند فرزندشان را در حضور بازجویان امنیتی در زندان مرکزی ارومیه ملاقات کنند.
بهروز آلخانی در تاریخ ۲۳ مهر ۱۳۹۰ بدون حضور وکیل تعیینی در شعبه‌ یک دادگاه انقلاب اسلامی ارومیه به ریاست قاضی «چابک» به اتهام «محاربه از طریق همکاری موثر با پژاک«، «نگهداری اسلحه» و «ترور دادستان خوی» محاکمه شد. وی در این دادگاه علی‌رغم عدم وجود ادله کافی برای اثبات اتهام و عدم اقرار متهم از بابت اتهامات «محاربه« و «قتل» به «اعدام» و به اتهام «نگهداری سلاح گرم» به «ده سال حبس» تعزیری محکوم شد. این حکم به صورت کتبی در زندان به وی ابلاغ گردید.

اشاره مادر مقتول به عدم اقناع در خصوص اتهامات مطرح شده در خصوص بهروز آلخانی- دادنامه دیوان عالی کشور


در دادنامه صادره شده از سوی شعبه یک دادگاه انقلاب اسلامی ارومیه هیچ مدرکی برای اثبات اتهامات مطرح شده ارایه نشده بود و تنها به گفته‌ یکی از هم‌پروندی‌های این زندانی سیاسی که ادعا کرده بود بهروز را شب قتل دادستان خوی، «مضطرب و هراسان» دیده و «آن شب برخلاف همیشه کم غذا خورده است»، به عنوان تنها مدرک موجود استناد گردیده بود.
اولیای دم فرد مقتول نیز با توجه به نبود شواهد و عدم اعتراف بهروز آلخانی به قتل دادستان، علی‌رغم احضار از سوی دادگاه در هیچ یک از سه وقت تعیین شده جلسات بعدی دادگاه حاضر نشدند و لایحه‌ایی جهت قصاص بهروز آلخانی به دادگاه ارائه نکردند. «معصومه تنها»، مادر مقتول در لایحه‌ایی به دادگاه که در دادنامه شعبه‌ ۱۴دیوان عالی کشور نیز به آن اشاره شده، اعلام کرده است: «محتویات پرونده و دفاعیات متهم اصلی در جهت صدور حکم قصاص از بابت ترور آن مرحوم از نظر بنده متقن و قوی نمی‌باشد و هر چند نظرات و تحقیقات و اعلام نظرها و آرا قضات محترم و سیستم امنیتی مورد احترام می‌باشد ولی موجب اقناع فکری اینجانب نمی‌گردد.»
در تاریخ ۱۷ دی‌ ۱۳۹۲ شعبه دوم دادگاه تجدیدنظر ارومیه احکام صادره را عینا تایید کرد و بعد از اعتراض وکیل پرونده، پرونده به شعبه‌ ۱۴ دیوان عالی کشور ارجاع داده شد. در حالی که حکم نهایی دیوان عالی کشور رسما هنوز به این زندانی سیاسی ابلاغ نشده بود، حکم اعدام در ساعت یک بامداد ۴ شهریور ۱۳۹۴ در زندان مرکزی ارومیه اجرا شد.

اجرای حکم اعدام و دفن مخفیانه

یکی از اعضای خانواده آلخانی که روز قبل از اجرای حکم اعدام به همراه خانواده‌ بهروز موفق به آخرین ملاقات با وی شده است به شبکه حقوق بشر کردستان گفت: «بعدازظهر روز ۳ شهریور ماه به همراه خانواده پنج زندانی محکوم به اعدام مرتبط با جرایم مواد مخدر که برای اجرای حکم به سلول‌های انفرادی منتقل شده بودند، موفق به ملاقات با این زندانیان شدیم. وضعیت روحی بهروز در این ملاقات عادی بود و همچنان بر ناعادلانه بودن روند و رای دادگاه تاکید کرد. خانواده دیگر زندانیان نیز در سالن ملاقات آخرین دیدار خویش را انجام می‌دادند که ناگهان ماموران نزد خانواده ما آمدند و یکباره بهروز را بدون اینکه به وی اجازه بدهند که حرف‌هایش را تمام کند با خود کشان کشان بردند. این برخورد ماموران باعث بروز درگیری میان زنان خانواده و ماموران زندان گردید و شیشه‌های سالن ملاقات در اثر این درگیری شکسته شدند. نهایتا با حضور گسترده ماموران گارد زندان، خانواده ما را از سالن ملاقات بیرون بردند.»
وی در ادامه می‌گوید: «حدود ساعت یک بود که خانواده ما و پنج زندانی دیگر که در میدان نزدیک به زندان تجمع کرده بودیم از اجرای احکام مطلع شدیم. خانواده هر پنج زندانی دیگر برای تحویل پیکر اعدام شدگان فراخوانده شدند اما ماموران به ما اعلام کردند برای تحویل پیکر زندانی شما نیاز به نامه دادستان است. صبح به همراه پدر بهروز به دادستانی ارومیه مراجعه کردیم و خواستار تحویل پیکر بهروز شدیم. در دادستانی به ما اعلام کردند بنا به دلایل امنیتی پیکر بهروز را به خانواده تحویل نمی‌دهند، اما به پدر او اطمینان دادند که پیکر فرزندش بعد از شستشو و با توجه به سنت اسلامی دفن شده است.»
این عضو خانواده در مورد کشف محل دفن بهروز آلخانی به شبکه حقوق بشر کردستان گفت: «پس از گذشت ۵ روز از اجرای حکم اعدام و از طریق پیگیری آشناهای‌مان در ارومیه، مطلع شدیم که پیکر بهروز در محلی کنار قبرستان باغ رضوان ارومیه دفن شده است. با همراهی تعدادی از آشناها در نتیجه جستجوی زیاد در ششمین شب اعدام بهروز موفق به پیدا کردن محل دفن او در فاصله حدودا ۵۰۰ متری قبرستان باغ رضوان شدیم. منطقه‌ایی پر از زباله و مشخص بود که با بولدوزر خاک بر روی گودال ریخته شده است.»

وی در ادامه اظهار داشت : «وقتی خاک‌ها را کنار زدیم و زمین را کندیم، پیکر بهروز را با همان لباس‌هایی که روز قبل از اجرای حکم اعدام در وقت ملاقات بر تن داشت پیدا کردیم. او را در گودالی به عمق دو و نیم متر دفن کرده بودند. سرش را با پیراهنش پوشانده بودند و با بیرون آوردن جنازه متوجه شدیم که پایش با اسید سوزانده شده است.»
خانواده بهروز آلخانی در همان تاریکی شب پیکر وی را به محلی امن منتقل و بعد از شستشو دفن کردند. این در حالی بود که پیش‌تر در دادستانی ارومیه به پدر بهروز اطمینان داده شده بود که پیکر وی بعد از شستشو و انجام فرایض دینی در محلی مناسب دفن شده است.

اجرای حکم قبل از تایید در دیوان عالی کشور


بعد از گذشت سه ماه از اجرای حکم اعدام بهروز آلخانی، وکیل وی در تماس با خانواده از ابلاغ کتبی حکم دیوان عالی کشور خبر می‌دهد. در حکم صادر شده تاریخ تنظیم دادنامه ۳۱ مرداد ۱۳۹۴ یعنی چهار روز قبل از اجرای حکم اعدام بوده است. به این ترتیب حکم اعدام بهروز پیش از تایید و ابلاغ آن اجرا شده است. متن دادنامه به صورت رسمی با گذشت سه ماه از اجرای حکم به وکیل و خانواده رسما ابلاغ شد.