شبكه حقوق بشر كردستان، ١٨ ارديبهشت ١٣٩٨: مدافعان حقوق بشر کُرد در نامهايى سرگشاده خطاب به کومی نایدو، دبیرکل سازمان عفو بینالملل ضمن ابراز تاسف از برخورد خشونتآمیز و تحقیر کننده با فعالان کُرد و غیرکُردی که هفته پیش در دفتر لندن این سازمان در اعتراض به سكوت جهانى در برابر اعتصاب غذاى گسترده زندانيان سياسى كُرد در زندان هاى تركيه تحصن کرده بودند، خواستار انجام تحقیقات مستقل و سریع در این رابطه شدند.
این فعالان حقوق بشر که معتقدند سازمان عفو بینالملل با این اقدام اعتقاد خود به اصل آزادی تجمع مسالمتآمیز و اساسیترین استانداردهای کرامت انسانی را نقض کرده و مرتکب رفتار تحقیرآمیز شده است، در نامه خود خواستار به رسمیت شناختن نقض حقوق معترضان و عذرخواهی رسمی از آنها شدهاند.
کاوه کرمانشاهی، سخنگوی “شبکه حقوق بشر کردستان” كه از امضاء كنندگان اين نامه است میگوید: «اقدام سازمان عفو بینالملل در جایگاه بزرگترین سازمان غیردولتی و بینالمللی حقوق بشری برای پایان دادن به یک تحصن مسالمتآمیز با توسل به خشونت نیروی پلیس، بسیار شوکآور بود. چنین برخوردی از طرف سازمانی که در مقابل سرکوبگران باید در کنار سرکوبشدگان قرار گیرد، دور از انتظار است.»
وی با بیان اینکه بست نشستن در دفاتر رسانهها، احزاب سیاسی و سازمانهای حقوق بشری یک سنت اعتراضی پذیرفته شده برای جلب توجه به یک رویداد است، یادآوری میکند که دفاتر عفو بینالملل تا کنون بارها شاهد چنین اکسیونهای اعتراضی بودهاند، اما به نظر میرسد این اولین بار است که مسئولان این سازمان معترضان را به این شکل در معرض خشونت پلیس قرار داده و روانه بازداشتگاه کردهاند.
در خبرها آمده است، مسئولان مربوطه در عفوبینالملل بدون توجه جدی به خواست متحصنین و اقدامی لازم در این رابطه، از دسترسی بدون قید و شرط آنها به سرویسهای بهداشتی در طول تحصن جلوگیری کردهاند و در نهایت از پلیس خواستهاند برای پایان دادن به تحصن و بیرون راندن متحصنین از دفتر عفو بینالملل اقدام کنند.
متن کامل این بیانیه که نسخه انگلیسی آن روز گذشته در اختیار دبیرکل سازمان عفو بینالملل قرار گرفته است در پی میآید:
جناب کومی نایدو، دبیرکل محترم سازمان عفو بینالملل،
ما این نامه را به عنوان مدافعان حقوق بشر کُرد برای ابراز نگرانی عمیق خود از تصمیم سازمان عفو بینالملل مبنی بر تماس با پلیس برای پایان دادن به یک تحصن در دفتر این سازمان در اعتراض به سکوت جهانی سازمانهای حقوق بشری ـ از جمله سازمان عفو بینالملل ـ در مورد وضعیت صدها زندانی سیاسی کُرد که در زندانهای ترکیه در اعتصاب غذا به سر میبرند، خطاب به شما مینویسیم.
ویدیوهایی که از برخورد خشونتآمیز پلیس با افراد متحصن در دفتر لندن سازمان عفو بینالملل در دسترس هستند، ما و بسیاری دیگر از فعالان حقوق بشر را شوکه کرد. این فعالان کُرد و غیرکُرد به منظور جلب توجه جهانی به وضعیت زندانیان سیاسی کُرد در ترکیه دست به تحصن زده بودند. زندانیانی که در اعتراض به حصر و انزوای عبدالله اوجالان هفتههاست در اعتصاب غذا به سر میبرند و برخی گزارشها حکایت از وخامت حال تعداد زیادی از آنان دارد.
ما بسیار متاسف هستیم که سازمان عفو بینالملل نه تنها به خواست معترضان توجه جدی نشان نداده و روشی سازنده برای تعامل با این فعالان اتخاذ نکرده است، بلکه از دسترسی بدون قید و شرط آنها به سرویسهای بهداشتی در طول تحصن جلوگیری به عمل آوردهاند. در نهایت هم از پلیس خواسته شده تا برای پایان دادن به تحصن و بیرون راندن متحصنین از دفتر عفو بینالملل اقدام کنند.
آنچه بیشتر ما را دچار حیرت کرد انتشار یک بیانیه توضیحی از طرف سازمان عفو بینالملل در اینباره بود که وضعیت را طور دیگری شرح میدهد و با تعمیم رفتار تهاجمی چند نفر از معترضان به کل متحصنین، سعی دارد تا از این طریق رفتار سنگین و بیملاحضه خود را توجیه کند. در حالی که در ویدیوها شاهد هستیم برخلاف آنچه عفو بینالملل میگوید رفتار معترضان صلح آمیز بوده است، حتی زمانی که مورد خشونت قرار میگیرند.
جای تعجب بسیار دارد که چنین اقداماتی توسط سازمانی صورت میگیرد که توسل دولتها به قوای قهریه برای سرکوب اعتراضات مدنی شهروندان را محکوم و مردود میداند و گوشزد میکند که حق یک فرد برای اعتراض و اجتماع صلحآمیز نمیتواند به بهانه ابراز خشونت دیگران سلب شود. همچنین سازمان عفو بینالملل امکان دسترسی به سرویس بهداشتی را به عنوان ابزاری برای ایجاد اخلال در جریان این اعتراض صلحآمیز و تحت فشار دادن افراد برای پایان تحصن مورد استفاده قرار داده است. سازمان عفو بینالملل میداند که طبق میثاق بینالمللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ایجاد هرگونه محدودیت در دسترسی افراد به امکانات بهداشتی مثل توالت مصداق بارز نقض حق سلامت است.
ما عمیقا معتقدیم سازمان عفو بینالملل با این اقدام اعتقاد خود به اصل آزادی تجمع مسالمتآمیز و اساسیترین استانداردهای کرامت انسانی را نقض کرده و مرتکب رفتار تحقیرآمیز شده است. این ما را مجبور به يادآورى رفتار بازجویانی مى كند که در مواردی دسترسی افراد در زمان بازداشت به سرویس بهداشتی را منوط به “همکاری” و “اعترافات اجباری” میدانند.
اقدام تاسف برانگیز مسئولان عفو بینالملل در لندن، ما را با این پرسشها مواجه ساخته است که آیا هیچ راه دیگری برای توافق با متحصنین و در نظر گرفتن خواست و نگرانی آنها وجود نداشت تا مانع از بروز چنین اتفاقی، بازداشت شدن چندین تن و طرح اتهام علیه آنها در دادگاه شود؟ سازمان عفو بینالملل بر چه اساسی رفتار تهاجمی افرادی از بین معترضان را به عنوان بهانهایی برای اقدام پیشگیرانه علیه اکثریت معترضین مسالمتآمیز و پایان دادن خشونتبار به تحصن قرار داده است؟ آیا سازمان عفو بینالملل اذعان میکنند که این اتفاق ناگوار نیازمند یک تحقیق کامل و مستقل است تا مشخص شود که این سازمان از اصول اخلاقی و ارزشهای انسانی و استانداردهای حقوق بشری تخطی نکرده است؟
آقای دبیرکل،
این نامه از طرف کسانی نوشته میشود که سالهاست در زمینه دفاع از حقوق بشر فعالیت میکنند و در این راه متحمل هزینههای سنگینی از جمله زندان و شکنجه و تبعید شدهاند. کسانی که اگرچه در دوران سخت بازداشت و زندان مورد حمایت دلگرمکننده عفو بینالملل قرار گرفتهایم اما متاسفانه در تمامی این سالها شاهد این واقعیت تلخ بودهایم که به صورت کلی زندانیان سیاسی کُرد در مقایسه با دیگر زندانیان، از توجه رسانهایی و حمایت حقوق بشری کمتری در عرصه داخلی و بینالمللی برخوردار هستند.
ما به نام فعالان حقوق بشر کُرد که همیشه برای فعالیتهای سازمان عفو بینالملل اهمیت بسیاری قائل بودهایم، امیدواریم سازمان شما تعهد خود را به پاسخگویی در این رابطه نشان دهد. ما سازمان عفو بینالملل را به انجام سریع و مستقل یک تحقیق بیطرفانه در مورد رفتارهای بیمسئولانه و خشونتآمیز با تحصن کنندگان در طول حضورشان در دفتر این سازمان فرا میخوانیم. و اگر در نتیجه این تحقیقات مشخص شد سازمان عفو بینالملل استانداردهای بینالمللی حقوق بشر و اصول اخلاقی و ارزشهای انسانی خود را نقض کرده است، انتظار داریم با به رسمیت شناختن نقض حقوق معترضان و عذرخواهی رسمی از آنها، نسبت به عدم تکرار چنین اتفاقی در آینده متعهد شود.
ما همچنین امیدواریم سازمان عفو بینالملل نسبت به وضعیت حقوق بشر در کردستان و به خصوص به زندانیان سیاسی کُرد توجه بیشتری داشته باشد و از این طریق نشان دهد که همچنان به «زندانیان فراموش شده» متعهد است. «زندانیان فراموش شده»ایی که انگیزه تشکیل سازمان عفو بینالملل بودهاند.