در طی چند روز اخیر تصویری از یونس فیضی، کولبر کُرد اهل پیرانشهر که در کودکی بر اثر انفجار مین هر دو پایش را از دست داده، در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده و بار دیگر توجه افکار عمومی به مساله کولبران و وضعیت اسفبار این قشر زحمت‌کش جامعه کُردستان را به خود جلب کرده است.
این کولبر کُرد با وجود از دست دادن هر دو پایش در اثر انفجار مین از هرگونه مزایای دولتی برای قربانیان مین محروم بوده و از آنزمان نیز وی به کولبری و کارگری روی آورده است.
شبکه حقوق بشر کردستان طی مصاحبه‌ای با یونس فیضی که در سال ۹۲ انجام داده بود شرحال و دلایل انتخاب این شغل را از وی جویا شده است.
یونس فیضی در کودکی همراه با خواهر و بردار خود جهت تامین معاش زندگی و گردآوری گیاهان کوهی و فروش آن به کوهستان رفته بود که در آنجا با برخورد با مین، دو پای خود را از دست داد و خواهر و برادرش نیز در این حادثه جان خود را از دست دادند.
یونس در خصوص وضعیت خودش می‌گوید: با وجود اینکه ۲۳ سال ( اکنون ۲۷ سال) از این واقعه میگذرد تاکنون جهت تامین مخارج زندگی و امورات خود به کسی رو نینداخته‌ام و نان خود را از بازوی خودم کسب میکنم و چه بسا با همین شغل کولبری کمک حال دیگران نیز بوده‌ام.
از یونس فیضی علت روی آوردن به شغل کولبری را جویا شدیم در پاسخ گفت:
یونس: اوضاع نامساعد مادی و سرپرست خانواده بودن مرا مجبور کرد که به شغل طاقت فرسای کولبری روی بیاورم سرپرستی مادر، خواهر و برادر کوچکم بر عهده من است. روزانه با حمل بار بروی سه یا چهار چهارپا آنهم با وجود مشکلات زیادی که این شغل در پی دارد همچون ( پیمودن راهای صعب العبور، گرسنگی و تشنگی و مواجه شدن با تیراندازی و ضبط بار و بازداشت و دستمزد کم و در پایان مرگ) بدون مساعدت از کسی مجبورم به این شغل بپردازم .
از یونس پرسیدیم با وجود نداشتن هر دو پا چگونه خود را از کمین و محاصره نیروهای امنیتی نجات می‌دهی؟
یونس: چنانچه مورد هدف تیراندازی قرار بگیرم اسب و بار مورد نظر را رها کرده و با تمام توان خود پا به فرار میگذارم و در غیر اینصورت با اسب فرار میکنم.
خدا را شکر علی‌رغم این وضعتیم اما نسبت به سایر کولبران دیگر توانایی و انرژی بیشتری دارم و از کسی یاری نخواهم خواست و منت پذیر کسی نیستم.
وی در پایان افزود: درست است که از ناحیه پا ناتوان هستم اما بر این باورم که؛
خدا گر ز حکمت ببندد دری
ز رحمت گشاید در دیگری
یونس فیضی متاهل و دارای یک فرزند پسر می‌باشد.
اما کولبران چه کسانی هستند؟
“ کولبر“، یک کلمه‌ی کُردی است که از دو واژه “ کول “ به معنای پشت، دوش و “ بًر“ به معنای برداشتن و حمل کردن است و اصطلاحا به افرادی گفته میشود که در مناطق مرزی با اخذ هزینه ناچیز اقدام به حمل کالاهای خارجی مانند پارچه، چایی، لوازم صوتی و تصویری و در موارد نادر مشروبات الکی از نقاط صفر مرزی میکنند و با عبور از کوهستانهای صعب العبور این کالاها را روی دوش خود و یا به وسیله‌ی چارپایان بارکش مانند اسب یا قاطر به روستاها یا شهرهای مرزی میرسانند و آن را به صاحبان کالا تحویل میدهند.
به طور کلی کولبران و کاسبکاران کُرد فقط برای امرار معاش روزانه خویش و خانوادهایشان در معرض خطراتی از قبیل: تیراندازی مستقیم نیروهای نظامی جمهوری اسلامی ایران، انفجار مین، غرق شدن در رودخانه، ریزش بهمن، سرمازدگی، سقوط به دره و… قرار دارند و طبق تحقیقات صورت گرفته در طی چند سال گذشته بیشترین آمار مربوط به قربانیان چنین اتفاقاتی، مربوط به کسانی است که بر اثر تیراندازی مستقیم نیروهای نظامی به قتل رسیده‌اند.
تعداد زیادی از مردم در مناطق مختلف کردستان علی‌رغم اطلاع از خطرات احتمالی پیش رو در این کار، به ناچار اقدام به کولبری و کاسبکاری میکنند. از جمله دلایل مهم روی آوردن مردم یه این شغل کاذب را میتوان نبود زیرساختهای کلان اقتصادی، تبعیض در تخصیص بودجه‌های سالانه به کردستان، نرخ بالای بیکاری، نبود فرصتهای شغلی جایگزین، عدم سرمایه گذاریهای کلان در بخش کشاورزی، معدن، توریسم و در کل سیاست محروم نگه داشتن این مناطق از سوی حاکمیت عنوان کرد.
