ـ بازداشت مجدد و اجرای حکم اعدام

روز گذشته خبر اجرای قریب‌الوقوع حکم اعدام «مصطفی سلیمی» و «شورش مروتی» از سوی فعالان و سازمان‌های حقوق بشری کردستان اعلام شد. این نگرانی پس از آن ایجاد شد که مسئولان زندان سقز صبح روز جمعه به شکل غیرمنتظره‌ایی خانواده‌های این زندانیان را برای انجام ملاقات فراخوانده بودند. از جزئیات ملاقات و صدور حکم شورش مروتی تاکنون اطلاع دقیقی در دست نیست، اما مصطفی سلیمی که صبح امروز اعدام شد، روز گذشته در ملاقات با خانواده‌اش از احتمال اجرای حکمش بی‌اطلاع بوده است.  

یک منبع آگاه در سقز در این‌باره به شبکه حقوق بشر کردستان گفت: «روز گذشته از زندان با خانواده مصطفی سلیمی تماس گرفتند و از آنها خواستند برای انجام ملاقات به زندان مراجعه کنند. در ملاقاتی که بین آقای سلیمی و پسرش صورت گرفت، هیچ صحبتی در مورد احتمال اجرای حکم اعدام نشده بود. مسئولان زندان نیز به فرزند آقای سلیمی گفته بودند، وی در روزهای آینده به زندان سنندج تبعید خواهد شد».

این منبع آگاه در مورد وضعیت روحی مصطفی سلیمی و جزئیات بازداشت مجددش پس از فرار از زندان گفت: «آقای سلیمی در این ملاقات وضعیت روحی مناسبی نداشته و در حالی که به شدت مضطرب و نگران بوده به پسرش گفته، پس از فرار از زندان موفق به خروج از ایران شده است، اما توسط نیروهای آسایش حکومت اقلیم کردستان در حوالی شهر پنجوین استان سلیمانیه بازداشت و به ایران تحویل داده شده است».

جسد مصطفی سلیمی امروز پس از اجرای حکم و انتقال به پزشکی قانونی به خانواده‌اش تحویل داده شد و برای انجام مراسم خاکسپاری به روستای «ایلو» انتقال یافت. این زندانی در تاریخ ۸ فروردین ماه امسال به همراه ده‌ها زندانی دیگر در پی شورش در زندان سقز موفق به فرار شده بود.

هر چند تاکنون هیچ یک از منابع رسمی جمهوری اسلامی ایران و حکومت اقلیم کردستان چگونگی بازداشت و تحویل این زندانی به ایران را اعلام و تایید نکرده‌اند، اما گفته می‌شود این اقدام توسط نیروهای آسایش اقلیم کردستان وابسته به «اتحادیه میهنی کردستان» صورت گرفته است.

دادستان عمومی و انقلاب استان کردستان اما در تاریخ ۱۸ فروردین ماه بازداشت شورش مروتی که از او به عنوان «لیدر شورش در زندان سقز» نام برده شده است را در شهرستان بانه تایید کرده بود. این زندانی سال ۱۳۸۸ با اتهام قتل عمد بازداشت و به قصاص محکوم شده است.

ـ بازداشت اولیه و صدور حکم اعدام

مصطفی سلیمی متولد تیر ۱۳۴۶ در تاریخ ۱۶ فروردین‌ ۱۳۸۲ توسط نیروی انتظامی در شهر نهاوند استان همدان بازداشت شده بود. وی دو روز بعد از بازداشت به کلانتری شعبه ۱۳ شهر سقز در استان کردستان منتقل می‌شود و به مدت ۱۶ روز تحت سخت‌ترین شکنجه‌های جسمی و روحی قرار می‌گیرد. وی در اولین ملاقات با خانواده‌اش جزئیات این شکنجه‌ها را مطرح کرده بود.

حکم اعدام این شهرند کُرد ابتدا توسط قاضی گودینی، رئیس دادگاه عمومی و انقلاب سقز صادر و پس از آن در دادگاه تجدیدنظر شهرستان تایید می‌شود. اما پس از اعتراض وکیل وی پرونده به دیوان عالی کشور فرستاده و پس از بررسی در شعبه ۳۱ این دیوان به دلیل نقض پرنده، مجددا به شعبه صادر کننده حکم ارجاع داده می‌شود. 

مصطفی سلیمی در این دادگاه بار دیگر به اتهام «سرقت مسلحانه و درگیری مسلحانه» و همچنین «عضویت در حزب دمکرات کردستان ایران» به ۱۵ سال حبس و تبعید به زندان سیرجان و اعدام محکوم شد بود. پس از اعتراض مجدد به این حکم، شعبه ۱۵ دیوان عالی کشور با حضور این زندانی و وکیل وی تشکیل و حکم صادره عینا تایید می‌شود. پس از آن ینز در سال ۱۳۹۲ تلاش‌هایی از سوی وکیل و خانواده برای درخواست اعاده دادرسی مجدد صورت گرفت، اما نتیجه‌ایی نداشت. همچنین بهمن ماه سال گذشته درخواست عفو این زندانی در کمیسیون عفو و بخشودگی رد شده بود.

ـ حق فرار و ممنوعیت استرداد 

مصطفی سلیمی پس از گذراندن ۱۷ سال حبس، بدون داشتن حق مرخصی، نهایتا در تاریخ ۸ فروردین ماه امسال از فرصت پیش آمده پس از شورش زندانیان در پی شیوع ویروس کرونا در زندان سقز برای فرار که از لحاظ حقوقی، حقی پذیرفته شده برای نجات جان زندانی محسوب می‌شود، استفاده کرده و پس از خروج از ایران برخلاف موازین حقوق بشری که استرداد زندانی در خطر اعدام به کشوری که مجازات اعدام در آن لغو نشده است را ممنوع می‌داند، توسط نیروهای آسایش حکومت اقلیم کردستان به ایران تحویل داده می‌شود.