پاریس، ۱ فروردین ۱۳۹۹ ـ بر اساس آمار گردآوری شده از سوی شبکه حقوق بشر کردستان، طی سال ۱۳۹۸ دست‌کم ۷۰ کولبر و کاسبکار کُرد توسط ماموران نظامی جمهوری اسلامی ایران یا بر اثر سوانح طبیعی و عدم امنیت در مسیرهای کولبری جان خود را از دست داده‌اند. همچنین طی این سال ۱۵۴ کولبر و کاسبکار دیگر مجروح و مصدوم شده‌اند.
بی‌شک آمار کولبران و کاسبکاران مرزی جان باخته طی این سال از تعداد ذکر شده بیشتر است، اما با توجه به شرایط امنیتی در مناطق کردنشین و تهدید خانواده قربانیان از سوی نیروهای نظامی، تعدادی از موارد مرگ و تعداد بیشتری از رخمی‌ها و مصدومان اعلام و پیگیری نمی‌شوند. آمار پیشرو تنها دربگیرنده اسامی افرادی است که با تحقیقات شبکه حقوق بشر کردستان تایید شده است.
خانواده تعدادی از کولبران کشته شده در گفت‌وگو با شبکه حقوق بشر کردستان تاکید کرده‌اند، که آنها تحت فشار نیروهای نظامی و با دادن تعهد مبنی بر عدم اطلاع‌رسانی موفق به تحویل جسد عضو خانواده خود از پزشکی قانونی شده‌اند.
بر طبق این آمار ۵۸ مورد از مرگ کولبران در نتیجه تیراندازی مستقیم ماموران نظامی و مرزبانی جمهوری اسلامی ایران بوده است و ۱۲ نفر دیگر در جریان حوادثی همچون سقوط از ارتفاع، سرمازدگی، ریزش بهمن، تصادفات جاده‌ای در نتیجه تعقیب و گریز توسط نیروهای انتظامی و همچنین انفجار مین‌های پاکسازی نشده جان خود را از دست داده‌اند. سه کودک مریوانی به نام‌های اسماعیل ساوجی‌نژاد ۱۶ ساله (بر اثر شلیک مستقیم گلوله نیروهای نظامی) و آزاد خسروی ۱۷ ساله و فرهاد خسروی ۱۴ ساله (بر اثر سرمازدگی) از جمله کولبرانی هستند که در مناطق مرزی استان کردستان جان باختند.
در رابطه با زخمی‌ها و مصدومان نیز، ۱۴۸ تن با شلیک مستقیم از طرف ماموران نظامی و مرزبانی جمهوری اسلامی ایران زخمی و ۶ نفر دیگر در پی حوادث طبیعی و اتفاقات ناگوار در مسیرهای ناامن کولبری مصدوم شده‌اند.
یافته‌های شبکه حقوق بشر کردستان حاکی از آن است که با افزایش نرخ تورم و بیکاری در ایران و به ویژه در استان‌های آذربایجانغربی، کردستان و کرمانشاه پدیده کولبری در میان شهروندان مناطق مرزی به صورت چشم‌گیری افزایش پیدا کرده است. همچنین تعدادی از کودکان در این مناطق در فصل تابستان با تعطیلی مدارس به کولبری مشغول می‌شوند و تعداد دیگری برای کمک به تامین مخارج خانواده مجبور به ترک تحصیل شده و مشغول کولبری هستند.
در حالی که تعدادی از نمایندگان کُرد مجلس با ارائه طرحی دوفوریتی خواستار «ممنوعیت شلیک مستقیم به کولبران» شده بودند، اما تحقیقات شبکه حقوق بشر کردستان حکایت از این دارد که نیروهای نظامی همچون گذشته در سایه عدم پیگیری قضایی، کولبران را هدف شلیک مستقیم گلوله قرار می‌دهند.
بر اساس این آمار مناطق مرزی هورامان از توابع استان کرمانشاه مرگبارترین منطقه برای کولبران در سال گذشته بوده است و در این مناطق دست‌کم ۱۰ کولبر و کاسبکار جان خود را از دست داده‌اند. همچنین مناطق مرزی پیرانشهر با ۹ نفر و اشنویه و سردشت با ۸ نفر دیگر در استان آذربایجان غربی از مناطق مرگبار برای کولبران بوده‌اند.
استان کرمانشاه: ۱۰ کولبر و کاسبکار جان خود را از دست داده و ۲۹ نفر دیگر مجروح و مصدوم شده‌اند.
استان کردستان: ۱۵ کولبر و کاسبکار جان خود را از دست داده و ۱۷ نفر دیگر مجروح و مصدوم شده‌اند.
استان آذربایجانغربی: ۵۴ کولبر و کاسبکار جان خود را از دست داده و ۹۶ نفر دیگر مجروح و مصدوم شده‌اند.
همچنین دو کاسبکار دیگر با تیراندازی مستقیم و یک کاسبکار هم در نتیجه تصادف در جاده‌های استان خوزستان جان خود را از دست داده‌اند.
استان کرمانشاه: ۱۰ کولبر و کاسبکار جان خود را از دست داده و ۲۹ نفر دیگر مجروح و مصدوم شده‌اند.
استان کردستان: ۱۵ کولبر و کاسبکار جان خود را از دست داده و ۱۷ نفر دیگر مجروح و مصدوم شده‌اند.
استان آذربایجانغربی: ۵۴ کولبر و کاسبکار جان خود را از دست داده و ۹۶ نفر دیگر مجروح و مصدوم شده‌اند.
همچنین دو کاسبکار دیگر با تیراندزای مستقیم و یک کاسبکار هم در نتیجه تصادف در جاده‌های استان خوزستان جان خود را از دست داده‌اند.
اسامی کولبران
