شبکه حقوق بشر کردستان – آبانماه امسال، ماهی خونین برای کاسبکاران و کولبران کُرد در مناطق مرزی بود؛ ماهی که با کشتهشدن یک کاسبکار در پی تعقیب و گریز او از سوی نیروهای مرزبانی جوانرود آغاز شده بود با کشته شدن شهروندی دیگر بر اثر شلیک مستقیم نیروهای مرزبانی در پیرانشهر پایان یافت. در این ماه سه نفر دیگر در رویدادهای مشابه جان خود را از دست دادند و هفت نفر دیگر زخمی شدند. همچنین در پی انفجار مین در اطراف شهرها ی سقز و بانه نیز دو شهروند نقض عضو شدند.
روزهای پایانی این ماه با اعتراضات سراسری در شهرهای ایران و مناطق کردنشین و قطع اینترنت از سوی مقامات ایران مصادف بود. قطع اینترنت و جو شدید امنیتی در شهرهای کردستان روند اطلاعرسانی در خصوص نقض حقوق بشر و خشونت علیه کولبران و کاسبکاران در مرزها را دچار اختلال کرد. از این رو ممکن است که تمامی موارد نقض حقوق بشر در آبان ماه گزارش نشده باشد.
گزارش نقض حقوق بشر و خشونت علیه کولبران و کاسبکاران مرزی در ماه گذشته که از سوی شبکه حقوق بشر کردستان گرداوری شده است در ادامه میآید.
تیراندازیهای مستقیم و حوادث مرگبار
در ادامه تیراندازیهای مستقیم نیروهای مسلح جمهوری اسلامی در مناطق مرزی کردستان در آبانماه گذشته، سه نفر جان خود را از دست دادند.
طبق گزارش شبکه حقوق بشر کردستان، «کامران بیانک» شهروند کرد، روز ۲۳ آبانماه، بر اثر تیراندازی مستقیم نیروهای مرزبانی مستقر در پاسگاه «بنگینخان» از توابع پیرانشهر جان خود را از دست داد. این کاسبکار ۲۶ ساله، اهل روستای «کهنه خانه» از توابع پیرانشهر بود.
در رویدادی دیگر، روز ۲۱ آبانماه، نیروهای مرزبانی جمهوری اسلامی در منطقه «هنگه ژال» از توابع بانه گروهی از کولبران را هدف شلیک مستقیم گلوله قرار داده که در نتیجه آن یک کولبر به نام «طاهر حسینی» اهل روستای «صدبار» بانه جان خود را از دست داد.
از طرفی «پیمان یوسفی» کولبر سردشتی که در ۱۲ مهرماه در مناطق مرزی این شهرستان با شلیک مستقیم نیروهای مرزبانی زخمی شده بود، پس از یک ماه روز ۱۰ آبانماه به دلیل شدت جراحات وارده در یکی از بیمارستانهای ارومیه جان خود را از دست داد.
بنا به گزارشهای منتشر شده، تعقیب و گریز کولبران و کاسبکاران در مناطق مرزی از سوی نیروهای جمهوری اسلامی و سقوط آنان از ارتفاعات از مواردی هستند که میتوان از آنان به عنوان رویدادهای مرگبار برای این شهروندان یاد کرد.
در روز نخست آبانماه، «نامدار صالحزاده» شهروند کرد در پی تعقیب و گریز نیروهای اداره مبارزه با قاچاق کالای جوانرود در ورودی این شهر از جاده منحرف شد. او در این رویداد جان خود را از دست داد.
شاهدان عینی در خصوص این رویداد به شبکه حقوق بشر کردستان گفته بودند، نیروهای ادارهی مبارزه قاچاق کالای جوانرود با اطلاع از اینکه خودروی این کاسبکار حامل بار «کشمش» بوده وی را تحت تعقیب قرار داده و نهایتاً با ریختن میخ سهپر بر روی جاده باعث واژگونی خودروی وی شدهاند.
دو روز پس از این رویداد، «جواد رستمنژاد» کولبر کرد در حین کولبری از ارتفاعات منطقه مرزی «کٓلی سونی» نوسود سقوط کرد و جان خود را از دست داد.
شاهدان عینی گفته بودند، این شهروند پاوهایی هنگام بازگشت از مرز با کمین نیروهای مرزبانی روبرو میشود و در حین فرار از کمین از ارتفاعات «کله سونی» به پایین سقوط میکند. به گفته شاهدان عینی، وی تنها چند کارتن کالای خارجی حمل میکرده است.
ادامه تیراندازیها و هفت زخمی
بر اساس اخبار منتشر شده، نیروهای مسلح جمهوری اسلامی در مناطق مرزی گاه بدون اخطار قبلی و در فاصلههای نزدیک اقدام به تیراندازی به سوی کاسبکاران مرزی و کولبران کُرد کردهاند.
در ماه گذشته شش تن از این شهروندان به نامهای «سیامند محمد عبدالله»، «سیروان حسن عبدالله»، «حسن حیدری»، «سیروان سعادتنیا»، «سلیمان آبتین» و «امیر امیرزاده» در پی تیراندازی نیروهای جمهوری اسلامی در مناطق مرزی خوی، بانه، پیرانشهر و سردشت زخمی شدند.
طبق گزارشات منتشر شده، تمامی این افراد برای مداوا به بیمارستانهای نزدیک به محل وقوع تیراندازیها منتقل شدند.
گفتنیست که این نیروهای در برخی موارد شهروندان عادی ساکن در مناطق مرزی را نیز هدف تیراندازی قرار دادهاند، از جمله میتوان به به «جمال محمدی» اشاره کرد که در مرز «برویشکانی» بانه هنگام جمعآوری «مازو» بر اثر تیراندازی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی مستقر در آن منطقه زخمی شد.
انفجارهای بیپایان
پس از گذشت سالها از پایان جنگ در کردستان و جنگ ایران و عراق، مینهای باقیمانده در مناطق مرزی و حتی در شهرها و روستاها سالانه باعث کشته و زخمی شدن دهها شهروند و کولبر کُرد میشوند. در آخرین رویدادها یک کولبر به نامهای «اشکان فتاحی» در ارتقاعات مرزی «شوشمی» از توابع بخش نوسود شهرستان پاوه بر اثر انفجار مین نقض عضو شد.